Nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng hàn thiếc không dính

Trong quá trình hàn linh kiện điện tử hoặc hàn dây dẫn, chắc rằng không ít người sẽ gặp phải tình trạng thiếc không dính, làm ảnh hưởng đến độ bền, tính dẫn điện và thẩm mỹ của mối hàn. Chính vì thế ngay trong bài viết này THB Việt Nam xin được bật mí những nguyên nhân chính và gợi ý cách khắc phục tình trạng hàn thiếc không dính hiệu quả, đảm bảo mối hàn chắc chắn, sáng bóng, đạt tiêu chuẩn kỹ thuật cao. 

Hàn thiếc không dính là như thế nào?

Hàn thiếc không dính là hiện tượng thiếc không bám dính chắc chắn lên các bề mặt cần hàn như linh kiện, dây dẫn hay bằng mạch. Cụ thể thay vì nóng chảy và kết dính đều thì thiếc lại tạo thành những giọt tròn, trượt ra khỏi về mặt hoặc chỉ kết dính lỏng lẻo, rất dễ bong ra khi nguội. 

Tình trạng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng mối nối (cả về thẩm mỹ lẫn độ bền), tiềm ẩn nguy cơ gây ra những rủi ro về an toàn điện như chập điện, ngắn mạch. Về lâu dài, hiện tượng này còn làm suy giảm tuổi thọ của thiết bị, cũng như làm tăng nguy cơ bị cháy nổ trong một số trường hợp nghiêm trọng.  

Xem thêm: Hàn mạch điện tử là gì? Hướng dẫn hàn điện tử đúng chuẩn

Nguyên nhân gây tình trạng hàn thiếc không dính

Trước khi đi sâu vào tìm giải pháp khắc phục thiếc không bám lên bề mặt cần hàn, chúng ta hãy cùng tìm hiểu một số nguyên nhân chính gây nên tình trạng này:

Bề mặt cần hàn không sạch sẽ

Một trong những lý do phổ biến gây nên tình trạng hàn thiếc không dính là do bề mặt cần hàn không được làm sạch đúng cách. Khi đó bụi bẩn, dầu mỡ, các lớp oxit sẽ cản trở quá trình quá trình thiếc bám dính lên bề mặt, khiến mối hàn bị lỏng lẻo, dễ bong tróc. 

Nhiệt độ mỏ hàn không đạt chuẩn

Mỏ hàn không dính thiếc có thể xảy ra nếu nhiệt độ chưa đạt đến mức phù hợp. Bởi nhiệt độ của mỏ hàn thiếc là yếu tố cực kỳ quan trọng trong việc tạo ra một mối hàn chất lượng. Nếu nhiệt độ quá cao sẽ làm cháy nối hàn; còn khi nhiệt độ không đủ sẽ làm thiếc không thể nóng chảy và không bám dính lên bề mặt kim loại cần hàn. 

Sử dụng thiếc và chất trợ hàn kém 

Trong trường hợp sử dụng thiếc hàn kém chất lượng, có chứa nhiều tạp chất sẽ ảnh hưởng đáng kể đến khả năng nóng chảy và kết dính khi hàn. Bên cạnh đó việc dùng chất trợ hàn (nhựa thông hoặc flux) quá ít hoặc không sử dụng sẽ khiến bề mặt hàn không được làm sạch đúng chuẩn, dẫn đến việc thiếc không thể bám dính vào vật hàn. 

Mũi hàn bị bẩn hoặc bị hư hỏng

Nếu như mũi hàn bị dính bẩn, dính cặn thiếc, bị rỉ sét hoặc bị mài mòn cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc truyền nhiệt làm thiếc không thể nóng chảy và bám dính đều lên mối hàn. 

Kỹ thuật hàn thiếc không đúng cách

Thao tác hàn không đúng cách cũng là một trong những nguyên nhân cơ bản gây tình trạng hàn thiếc không dính. Cụ thể khi thao tác quá nhanh hoặc không làm nóng đồng thời cả vật hàn và dây thiếc sẽ làm cho thiếc không có đủ thời gian để nóng chảy đều và kết dính chặt chẽ với bề mặt cần hàn. 

Ngoài ra việc di chuyển mỏ hàn không đúng hướng hoặc không đều tay cũng làm cho nhiệt phân bố không đồng nhất, làm cho mối hàn nguội không đúng cách, gây tình trạng thiếc chỉ bám hờ, rất dễ trượt khỏi bề mặt hàn. 

Môi trường làm việc không phù hợp

Khi làm việc ở những nơi có nhiệt độ môi trường quá thấp, gió mạnh sẽ cản trở quá trình truyền nhiệt, làm cho thiếc nguội nhanh trước khi kịp bám chắc vào bề mặt cần hàn. Từ đó sẽ khiến mối hàn trở nên giòn, dễ nứt và dễ hư hỏng. 

Ngoài ra hơi ẩm trong không khí còn có thể tạo ra lớp oxy hoặc hơi nước trên bề mặt cần hàn. Điều này cũng sẽ làm giảm độ kết dính của thiếc, ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn. 

Cách khắc phục hàn thiếc không dính hiệu quả nhất

Việc xử lý tình trạng mỏ hàn không dính thiếc không quá phức tạp nếu bạn nắm rõ nguyên tắc hàn và đảm bảo thao tác đúng kỹ thuật. Dưới đây là những cách khắc phục hiệu quả, giúp bạn cải thiện chất lượng mối hàn, đảm bảo đạt tiêu chuẩn kỹ thuật tốt nhất.

Vệ sinh bề mặt linh kiện 

Vệ sinh bề mặt cần hàn là bước đầu tiên nhưng lại cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo thiếc bám dính tốt, tạo ra mối hàn chắc chắn, sáng, mịn, có tính dẫn điện tốt hơn. Vì thế trước khi hàn, bạn nên sử dụng cồn isopropyl, giấy nhám mịn hoặc dung dịch tẩy rửa chuyên dụng để làm sạch bụi bẩn, dầu mỡ, lớp oxy hóa trên linh kiện, dây điện cần hàn. 

Điều chỉnh nhiệt độ mỏ hàn, cải thiện mũi hàn

Để cải thiện tình trạng hàn thiếc không dính, anh em cần lựa chọn mỏ hàn hoặc trạm hàn thiếc có công suất phù hợp; đồng thời điều chỉnh nhiệt độ trong khoảng 315 - 350 độ C để giúp thiếc nóng chảy đều và bám dính tốt hơn. 

Tiếp theo hãy sử dụng giấy nhám mịn hoặc dung dịch làm sạch chuyên dụng để loại bỏ hoàn toàn cặn bẩn và lớp oxit tích tụ trên đầu mũi hàn. Trong trường hợp đầu mỏ hàn bị đen hoặc bị oxy hóa nặng thì có thể dùng lưỡi dao nhỏ cạo nhẹ để làm sạch hoàn toàn. Sau đó tiến hành tráng thiếc đầu mũi hàn để tăng khả năng truyền nhiệt và hạn chế tình trạng oxy hóa trong suốt quá trình sử dụng. 

Xem thêm: Hướng dẫn cách hàn chì đúng kỹ thuật cho người mới bắt đầu 

Bổ sung chất trợ hàn 

Sử dụng chất trợ hàn (Flux) là yếu tố then chốt để khắc phục tình trạng hàn thiếc không dính. Hãy lựa chọn đúng loại Flux phù hợp với từng vật liệu cần hàn, ví dụ như flux gốc nhựa thông cho mạch điện tử, flux axit nhẹ cho kim loại khó hàn để đạt được hiệu quả tối đa, giúp làm sạch bề mặt kim loại, loại bỏ lớp oxit và tăng khả năng bám dính của thiếc.

Bên cạnh đó, hãy lựa chọn và sử dụng thiếc hàn từ những nhà cung cấp uy tín, đảm bảo độ tinh khiết đạt tiêu chuẩn. Việc này sẽ giúp thiếc được nóng chảy đều, tăng độ bám dính, đảm bảo chất lượng mối hàn bền đẹp. 

Cải thiện kỹ thuật hàn 

Thực hiện kỹ thuật hàn đúng chuẩn là yếu tố cực kỳ quan trọng giúp kiểm soát tốt hơn quá trình truyền nhiệt, thời gian hàn và lượng thiếc sử dụng. Từ đó giúp nâng cao chất lượng mối hàn, cải thiện hiệu quả tình trạng hàn thiếc không dính.

Cụ thể hãy giữ mỏ hàn ở góc khoảng 45 độ so với bề mặt cần hàn để giúp truyền nhiệt hiệu quả và thiếc dễ dàng lan đều. Tiếp theo trong quá trình hàn cần di chuyển mũi hàn đều tay để thiếc chảy hoàn toàn, bám dính chắc chắn lên bề mặt cần hàn. Đồng thời chỉ nên sử dụng một lượng thiếc vừa đủ, tránh tình trạng thiếu hụt là mối hàn không bám dính hoặc dư thừa làm mối hàn bị dính cục, kém thẩm mỹ. 

Làm việc trong môi trường phù hợp

Hãy thực hiện quá trình hàn thiếc trong không gian phù hợp, tránh nơi có gió lùa hoặc nhiệt độ quá thấp. Trong những trường hợp phải làm việc ngoài trời thì cần che chắn khu vực hàn cẩn thận để giảm thiểu tác động của gió và thay đổi nhiệt độ làm ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn. 

Hy vọng những thông tin vừa được bật mí trên đây sẽ giúp anh em hiểu rõ nguyên nhân và dễ dàng khắc phục được tình trạng hàn thiếc không dính, tạo ra mối hàn bền đẹp, đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn trong quá trình làm việc. Nếu còn bất cứ băn khoăn thắc mắc nào khác cần được giải đáp thì hãy nhanh tay liên hệ ngay với Thbvietnam.com theo số hotline: 0916610499 (Hà Nội) hoặc 0918132242 (TP Hồ Chí Minh) để được tư vấn, hỗ trợ nhanh chóng nhất.